Η ΜΕΓΑΛΗ ΕΒΔΟΜΑΔΑ (του Αντώνη Χρήστου)

Τί εἶναι Μεγάλη Ἑβδομάδα;

Ἡ Μεγάλη Ἑβδομάδα εἶναι ἡ ἑβδομάδα πρὶν τὸ Πάσχα (ἀπὸ τὴν Κυριακὴ τῶν Βαϊων τὸ βράδυ μέχρι τὸ Μ. Σάββατο) καὶ ὀνομάζεται «Μεγάλη», ὄχι γιατί ἔχει περισσότερες μέρες ἢ ὧρες ἀπὸ τὶς ἄλλες ἑβδομάδες, ἀλλὰ γιατί τὰ γεγονότα ὅπου τελοῦνται καὶ βιώνονται στοὺς Ἱεροὺς Ναοὺς εἶναι κοσμοσωτήρια γιὰ τὸν ἄνθρωπο!

 

Πῶς βιώνεται ὁ λειτουργικὸς χρόνος τὴ Μεγάλη ἑβδομάδα;

Ἡ Ἐκκλησία ἀπὸ τὴν μεγάλη της φιλανθρωπία, γιὰ νὰ μπορέσουν ὅσο εἶναι δυνατὸν περισσότεροι πιστοὶ νὰ συμμετέχουν στὶς Ἀκολουθίες, ἐπέτρεψε ἀπὸ τὴν ἀρχὴ τῆς Μ. Ἑβδομάδας, νὰ ψάλλεται ὁ Ὄρθρος τῆς ἑπόμενης ἡμέρας. (π.χ. τὴν Κυριακὴ τῶν Βαϊων τὸ βράδυ ψάλλεται ὁ Ὄρθρος τῆς Μεγάλης Δευτέρας).
Τί τελεῖται τὶς ἡμέρες τῆς Μεγάλης Ἑβδομάδας;
Οἱ τέσσερις πρῶτες ἡμέρες μᾶς προετοιμάζουν πνευματικὰ γιὰ τὸ θεῖο δράμα καὶ οἱ Ἀκολουθίες ὀνομάζονται «Ἀκολουθίες τοῦ Νυμφίου». Μεγάλη Δευτέρα (Κυριακὴ Βαϊων βράδυ):

Τὴν Μεγάλη Δευτέρα κυριαρχοῦν δύο γεγονότα:
α) Ἡ ζωὴ τοῦ Ἰωσὴφ τοῦ 11ου γιοῦ τοῦ Πατριάρχη Ἰακώβ, τοῦ ὀνομαζόμενου Παγκάλου, δηλαδὴ τοῦ ὡραίου στὸ σῶμα καὶ τὴ ψυχή. Ὁ Ἰωσὴφ προεικονίζει μὲ τὴν περιπέτειά του (ποὺ πουλήθηκε σκλάβος στὴν Αἴγυπτο) τὸν.... ἴδιο τὸν Χριστὸ καὶ τὸ πάθος Του.
β) Τὸ περιστατικὸ τῆς ἄκαρπης συκιᾶς ποὺ ξέρανε ὁ Χριστὸς (Μάτθ. 21, 18-22):
Συμβολίζει τὴν Συναγωγὴ τῶν Ἑβραίων καὶ γενικὰ τὴν ζωὴ τοῦ Ἰσραηλιτικοῦ λαοῦ ποὺ ἦταν ἄκαρποι ἀπὸ καλὰ ἔργα.

Μεγάλη Τρίτη (Μεγάλη Δευτέρα βράδυ):
Τὴν Μεγάλη Τρίτη θυμόμαστε καὶ ζοῦμε δύο παραβολές:
α) Τῶν δέκα παρθένων (Μάτθ. 25,1-13) ποὺ μᾶς διδάσκει νὰ εἴμαστε...
 ἕτοιμοι καὶ γεμάτοι ἀπὸ πίστη καὶ φιλανθρωπία.
β) Τῶν Ταλάντων (Μάτθ. 25,14-30), ποὺ μᾶς διδάσκει νὰ εἴμαστε ἐργατικοὶ καὶ πρέπει νὰ καλλιεργοῦμε καὶ νὰ αὐξήσουμε τὰ πνευματικά μας χαρίσματα.

Μεγάλη Τετάρτη (Μεγάλη Τρίτη βράδυ):
Ἡ Μεγάλη Τετάρτη εἶναι ἀφιερωμένη στὴν ἁμαρτωλὴ γυναίκα (Λούκ. 7,47), ποὺ μετανιωμένη ἄλειψε τὰ πόδια τοῦ Κυρίου μὲ μύρο καὶ συγχωρήθηκε γιὰ τὰ ἁμαρτήματά της, γιατί ἔδειξε μεγάλη ἀγάπη καὶ πίστη στὸν Κύριο. Ψάλλεται τὸ περίφημο τροπάριο (δοξαστικό) της Ὑμνογράφου Μοναχῆς Κασσιανῆς.

Μεγάλη Πέμπτη (Μεγάλη Τετάρτη βράδυ):
Τὴν Μεγάλη Πέμπτη γιορτάζουμε 4 γεγονότα :
α) Τὸν Ἱερὸ Νιπτήρα, τὸ πλύσιμο δηλαδὴ τῶν ποδιῶν τῶν μαθητῶν ἀπὸ τὸν Κύριο, δείχνοντας γιὰ τὸ ποιὰ πρέπει νὰ εἶναι ἡ διακονία τῶν πιστῶν στὴν Ἐκκλησία.
β) Τὸν Μυστικὸ Δεῖπνο, δηλαδὴ τὴν παράδοση τοῦ Μυστηρίου τῆς Θείας Εὐχαριστίας.
γ) Τὴν Προσευχὴ τοῦ Κυρίου, στὸ Ὅρος τῶν Ἐλαιῶν καὶ
δ) τὴν Προδοσία τοῦ Ἰούδα, δηλαδὴ τὴν ἀρχὴ τοῦ Πάθους τοῦ Κυρίου.

Μεγάλη Παρασκευὴ (Μεγάλη Πέμπτη βράδυ):
Τὴν Μεγάλη Παρασκευὴ ἔχουμε τὴν Κορύφωση τοῦ θείου δράματος, τελεῖται ἡ «Ἀκολουθία τῶν Παθῶν» καὶ θυμόμαστε καὶ βιώνουμε τὰ Σωτήρια καὶ φρικτὰ Πάθη τοῦ Κυρίου καὶ Θεοῦ μας. Δηλαδή:
α) Τὰ πτυσίματα
β) τὰ μαστιγώματα
γ) τὶς κοροϊδίες
δ) τοὺς ἐξευτιλισμοὺς
ε) τὰ κτυπήματα
στ) τὸ ἀγκάθινο στεφάνι καὶ κυρίως τὴν
ζ) Σταύρωση καὶ
η) τὸν θάνατο τοῦ Χριστοῦ μας.

Μεγάλο Σάββατο (Μεγάλη Παρασκευὴ πρωϊ καὶ βράδυ):
Τὸ Μεγάλο Σάββατο τὸ πρωϊ γιορτάζουμε:
α) τὴν Ταφὴ Τοῦ Κυρίου καὶ
β) τὴν Κάθοδό Του στὸν Ἅδη, ὅπου κήρυξε σὲ ὅλους τους νεκρούς. Ἔτσι Μεγάλη Παρασκευὴ τὸ πρωϊ (ἡμερολογιακά), τελοῦνται οἱ ἑξῆς ἀκολουθίες: Ἀκολουθία τῶν Μεγάλες Ὡρῶν καὶ στὶς 12.00 τὸ μεσημέρι τῆς Ἀποκαθηλώσεως, δηλαδὴ τὴν Ταφὴ Τοῦ Κυρίου ἀπὸ τὸν Ἰωσὴφ τὸν Ἀριμαθαίας καὶ τὸ Νικόδημο τὸν Φαρισαῖο, μέλος τοῦ Μ. Συμβουλίου καὶ κρυφὸ μαθητὴ τοῦ Κυρίου.
Τὴν Μεγάλη Παρασκευὴ τὸ βράδυ (ἡμερολογιακὰ) ψάλλονται τὰ Ἐγκώμια καὶ ἔχουμε τὴν περιφορὰ τοῦ Ἐπιταφίου!

Κυριακή του Πάσχα (Μ. Σάββατο πρωϊ καὶ νύχτα ἀπὸ τὶς 12.00 π.μ):
Τὸ Μεγάλο Σάββατο (ἡμερολογιακὰ) τὸ πρωϊ, ἔχουμε τὴν λεγόμενη «1η Ἀνάσταση», δηλαδὴ τὸ προανάκρουσμα τῆς Ἀναστάσεως ποὺ μεταδίδουν οἱ ὕμνοι καὶ τῆς προσμονῆς τῆς λυτρώσεως ὅλης της κτίσεως ἀπὸ τὴν φθορὰ καὶ τὸν θάνατο!
Τὸ Μεγάλο Σάββατο στὶς 12.00 (δηλαδὴ οὐσιαστικὰ τὴν Κυριακή), ἔχουμε τὴν ζωηφόρο Ἀνάσταση τοῦ Κυρίου μας, τὴν ἥττα τοῦ θανάτου καὶ τῆς φθορᾶς καὶ τὴν ἁφὴ τοῦ Ἁγίου Φωτὸς στὸν κόσμο ἀπὸ τὸ Πανάγιο Τάφο.
Κυριακή του Πάσχα στὶς 11.00 π.μ. ἢ τὸ ἀπόγευμα, τελεῖται ὁ «Ἑσπερινός της Ἀγάπης», ὅπου σὲ πολλὲς γλῶσσες διαβάζεται τὸ Ἱερὸ Εὐαγγέλιο καὶ διατρανώνεται παγκοσμίως ἡ νίκη τοῦ θανάτου καὶ ἡ ἐποχὴ τῆς Καινούριας Διαθήκης, τῆς χαρᾶς καὶ τῆς Ἀναστάσιμης ἐλπίδας.

Ποιὸ εἶναι τὸ βαθύτερο νόημα τῶν Παθῶν καὶ τῆς Ἀναστάσεως γιὰ ὅλους ἐμᾶς τοὺς Πιστούς;

Οἱ πιστοὶ βιώνουμε τὰ πάθη καὶ τὴν ἀνάσταση τοῦ Χριστοῦ συμμετέχοντας ἐνεργὰ σὲ αὐτὰ μὲ «συμπόρευση», «συσταύρωση» καὶ «συνανάσταση»! Ὁ Χριστὸς μὲ τὴν θέληση τοῦ (ἑκουσίως), ἔπαθε καὶ ἀνέστη γιὰ νὰ σωθοῦμε ὅλοι ἐμεῖς! Αὐτὸ σημαίνει ὅτι δὲν λυπούμαστε «μοιρολατρικὰ» γιὰ τὸ Πάθος του, ἀλλὰ γιὰ τὶς δικές μας ἁμαρτίες καὶ ἀφοῦ μετανοιώνουμε εἰλικρινῶς μποροῦμε τὴν ἀντικειμενικὴ σωτηρία ποὺ χάραξε ὁ Χριστὸς νὰ τὴν κάνουμε καὶ ὑποκειμενικὴ - προσωπικὴ σωτηρία!

Ἀντώνης Χρήστου
Πηγή: http://www.oodegr.com/oode/orthod/eortes/M.Bdomada1.htm